Eukaliptusy – ogólna charakterystyka

Eukaliptusy to egzotyczne drzewa i krzewy należące do rodziny roślin mirtowatych. Najczęściej można je spotkać na terenach Australii, Filipin, Nowej Gwinei i Indonezji. Rosną tam naturalnie z uwagi na ciepły tropikalny klimat. W Australii tworzą obszar wiecznie zielonych lasów, które zajmują powieszenie 8 milionów hektarów. Eukaliptusy uprawiane są także jako ozdobne rośliny domowe. Cenione są w nich szczególnie ciekawe barwy i wzory. Niektóre z gatunków posiadają również kolce. Jest to dodatkowo gatunek aromatyczny.

Eukaliptusy – opis i występowanie

Eukaliptus, jako roślina doniczkowa, osiąga rozmiar nieprzekraczający 150 cm. W przypadku drzew rosnących w naturze, ich rozmiary wahają się w zależności od gatunku. Można spotkać eukaliptusy o rozmiarze 20-30 metrów, a nawet te osiągające wysokość 100 metrów.

Eukaliptusy posiadają owoce w formie torebki – suchej i pękającej, w której wnętrzu znajdują się nasiona.

Drzewa mają kwiaty w kolorze białym, czerwonym, żółtym lub różowym. Najczęściej posiadają kwiatostan o rodzaju główki i baldaszki.

Ozdobne liście na młodych pędach wyrastają w sposób naprzeciwległy, siedząco i charakteryzują się okrągłym kształtem. Na pędach starszych liście są lancetowate o wydłużonej formie. Ich rozmiary wahają się od kilku centymetrów do kilkudziesięciu (jednak nie więcej niż 40 cm). To w liściach znajdują się olejki.

Pnie są duże i proste. Bywają pokryte korą, odrywającą się z reguły talfelkowato co roku.

Rodzaje eukaliptusów

Znane są liczne gatunki eukaliptusów, w samej Australii można znaleźć około 600 odmian. Niektóre z ich gatunków to:

• Eukaliptus różnobarwny
• Eukaliptus wielki
• także Eukaliptus kamandulski
• Eukaliptus algierski

Odmiany doniczkowe

Niektóre z odmian eukaliptusów doniczkowych:

• Eukaliptus niebieski (eukaliptus górski, Eucalyptus gunni) – bardzo szybko rosnący, osiągający wysokość 2 metrów. Jeden z najczęściej wybieranych do uprawy balkonowej i domowej. Jest bardzo odporny na niskie temperatury, dlatego też właściciele decydują się na jego uprawę w ogrodzie.
• Eukaliptus popielaty (Eucalyptus cinerea) – to rodzaj dekoracyjny, odporny na niską temperaturę. Jego liście mają mentolowy zapach.
• Eukaliptus tęczowy (Eucalyptus deplugata) – uznany za jeden z najpiękniejszych gatunków. Jego pnie posiadają wyraźne, jaskrawe kolory, które pojawiają się stopniowo wraz z odpadająca korą. W medycynie stosowany jako między innymi środek antyseptyczny, na nerwobóle i różnego rodzaju infekcje.
• Eukaliptus królewski (Eucalyptus regnans) – rzadko spotykany, w naturze osiąga 100 metrów wysokości, co czyni go najwyższym gatunkiem drzewa liściastego na świecie.
• Eukaliptus śnieżny (Eucalyptus pauciflora) – posiada białą korę i pędy z miejscowo czerwoną barwą.

Eukaliptusy – właściwości i zastosowanie rośliny

Eukaliptusy maja bardzo szerokie zastosowanie. Oprócz tego, że są roślinami ozdobnymi jako drzewa lub krzewy tarasowe, pokojowe, balkonowe lub do bukietów, stanowią główny składnik diety koali. W przemyśle twarde drewno wykorzystuje się w meblarstwie, budownictwie, do budowania statków. Szybki wzrost tych drzew powoduje, że używane są jako drewno opałowe. Eukaliptus stosowany jest do garbowania skór z uwagi na wysoką zawartość tanin.

Źródło: Pixabay.com

Ze względu na to, że eukaliptus to roślina aromatyczna, niektóre gatunki są miododajne. Wytwarzany jest z nich syrop przypominający smak syropu klonowego. Z liści wydobywany jest olejek eteryczny. Olejek ten używany jest do inhalacji lub dodawany do cukierków.

Dzięki zawartości garbników, eukaliptusy wykazują właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Dlatego również znajdują zastosowanie w farmacji. Suszone liście eukaliptusa po zaparzeniu można pić w formie herbaty, która dostarcza przeciwutleniaczy. Trzeba jednak zachować ostrożność i pamiętać, że olejek eukaliptusowy jest toksyczny i nie nadaje się do spożycia. Roślina stosowana jest też na różne dolegliwości skórne (łupież, liszaje, opryszczka).

Eukaliptusy – uprawa i pielęgnacja drzewa

Eukaliptusy w doniczce można zakupić w kwiaciarniach oraz centrach ogrodniczych. Natomiast wyhodowanie ich od początku z nasion nie sprawia dużych problemów. Samo kiełkowanie trwa sporo czasu, bo około dwóch miesięcy, natomiast ich wzrost jest bardzo szybki.

Uprawa eukaliptusa w domu

Eukaliptus należy umieścić w miejscu ze stałym dostępem do światła. Temperatura powinna być utrzymywana na poziomie około 23°C. Drzewom trzeba zapewnić lekkie, przepuszczalne i średnio wilgotne podłoże. Zaleca się wystawianie rośliny na balkon czy taras. W lecie eukaliptusy wymagają podlewania codziennie i dodatkowo nawożenia, w zimie częstotliwość nawadniania gleby się zmniejsza. Eukaliptusy charakteryzują się szybkim tempem wzrostu i należy je regularnie podcinać przez cały rok.

Należy korygować pokrój eukaliptusa poprzez jego podcinanie. Polecane jest uszczykiwanie (cięcie za pomocą specjalnego narzędzia) wierzchołków, dzięki czemu będzie wydawał młode pędy.

Planując stanowisko dla rośliny w domu, należy zwrócić uwagę na jej trujące właściwości. Mogą bowiem zaszkodzić kotom i psom.